Torvosaurus - een groot roofdier uit Nedersaksen , © Dinopark Münchehagen
© Dinopark Münchehagen
Dinopark Münchehagen, © Dinopark Münchehagen
© Dinopark Münchehagen

In­ter­view met Nils Knöt­schke


Nils Grötschke, Dino-Park Münchehagen, wetenschappelijk directeur

Wat er allemaal te beleven valt in het Dino-Park Münchehagen onthult

Nils Knötschke
Wetenschappelijk directeur Dino-Park Münchehagen


Je bent een echte fan van dinosauriërs. Hoe ontstond deze passie en wanneer gebeurde dat?


Toen ik 10 jaar was, was ik al gefascineerd door avonturiers en ontdekkers: naar het buitenland reizen en dingen opgraven waarvan niemand ooit wist dat die er waren − dat wou ik absoluut doen. Ook mijn ouders konden mij niet van deze exotische beroepskeuze afbrengen.

Wat fascineert je aan de reuzen uit de oertijd?


Het feit dat deze dieren nooit volledig onderzocht zullen zijn. We vinden altijd alleen maar versteende puzzelstukken die we proberen samen te voegen tot een groot geheel. Nieuwe dinosorauriërvondsten geven ons nieuwe inzichten en helpen het venster naar het verleden een stukje verder te openen. Het zal echter nooit volledig geopend kunnen worden. Dinosauriërs zullen nog generaties lang het thema voor wetenschappers zijn en ons als mens weten te fascineren.

Speelde je als kind ook al met dinofiguren en zo ja: heb je die nog steeds?


Natuurlijk, vroeger had ik een dinodraak “Poldi” die me bedtijdverhaaltjes vertelde. Die oude en ook nieuwe dinofiguren staan nu op mijn kantoor in het dinopark. Eens dinofan − altijd dinofan!

Die passie is zeker aanstekelijk: hebben je kinderen deze interesse ook en hoe slaag je erin om anderen ervoor warm te maken?


Gelukkig wordt het thema “dinosauriër” nooit saai en zal het ook nooit uitsterven! Mijn kinderen − mijn dochter is vijf en mijn zoon is acht − kennen het dinopark ondertussen van binnen en buiten. Ze maken beiden van elke gelegenheid gebruik om hier te zijn. De interesse voor de reuzen uit de oertijd is bij iedereen − groot en klein − verankerd in hun menselijke natuur. Ik noem het altijd de “onderzoeks- en ontdekkingsdrang”: dingen opgraven en ontdekken wat nog nooit iemand anders in zijn handen had... We zijn allemaal wel een klein beetje Indiana Jones. Kinderen zijn gefascineerd door de grootte en ook een beetje door het gevaar. “Scherpe klauwen, puntige tanden” − de T.rex is nog steeds de koning onder de favoriete dinosauriërs, hoewel de rol van de T.rex dankzij Hollywood-fictie wel is veranderd van gevaarlijke aanvaller naar beschermer.

Hoe ben je wetenschappelijk directeur van het dinopark geworden? Wat moet men daarvoor gestudeerd hebben?


Ik heb geen klassiek studietraject gevolgd. Mijn carrière als wetenschappelijk directeur ging van start met een opleiding tot geologisch preparateur, met een korte tussenstop aan de universiteit van Bonn en toen direct naar het dinosauriër-openluchtmuseum. Mijn passie voor dinosauriërs en mijn enthousiasme voor het dinopark hebben vervolgens, na enkele jaren, de weg gebaand van het preparatielaboratorium naar mijn huidige functie.

300 versteende sporen van sauriërs vormen het centrale punt van het openluchtmuseum Münchehagen bij het Steinhuder Meer. Zijn er veel van dergelijke opgravingen in Duitsland? En welke betekenis heeft het dinopark volgens u voor Nedersaksen?


De nationale geotop “Dinosaurier-Spuren von Münchehagen” (Dinosauriërsporen van Münchehagen) is uniek in zijn soort. De combinatie van een echte vindplaats, waar de geschiedenis van de aarde voor onze ogen ligt en begrijpelijk wordt gemaakt door levensgrote dinosauriërmodellen, is uniek in Duitsland. De “fascinatie voor het echte” is wat het dinopark volgens mij onderscheidend maakt. Wij zijn al jaren een goed voorbeeld voor kennisoverdracht die gewoon leuk is. De positieve reacties van bezoekers tonen aan dat we ons steeds verder ontwikkelen en op de goede weg zijn. Er is een voortdurende evolutie in ons museumconcept. Waar anders hebben bezoekers de mogelijkheid om onderzoek naar dinosauriërs van heel dichtbij mee te maken? Alleen bij ons in Nedersaksen! Al meer dan 25 jaar is het dinopark in de Mittelweser-regio een van de meest belangrijke en populaire bestemmingen bij talrijke bezoekers uit de hele wereld.

In 2018 werden nieuwe sporen gevonden in de buurt van het park. Werd daar actief naar gezocht of gebeurde dat toevallig?


Sinds 2004 graven en zoeken we actief in de naburige steengroeve in Münchehagen naar sporen van dinosauriërs. De ontdekking in 2018 van een destijds onbekend, zeer groot roofsauriër-spoor was toeval en kwam best onverwacht. Het spoor van de carnivoor werd op het natuurmonument ontdekt bij een opgravingscampagne van het IGS Nienburg. Deze negen vondsten zijn spectaculair en tonen ons dat we hier in Münchehagen nog lang
niet alle dinosauriërs kennen die hier ooit geleefd hebben!

Hoe wordt er te werk gegaan bij opgravingen?


De sporen zijn bewaard gebleven in de zandsteenlagen die zijn afgezet in de krijtperiode. Gelukkig kunnen deze afzonderlijke lagen van elkaar worden gescheiden bij het delven met graafmachines en wielladers. Laag per laag wordt voorzichtig met de graafmachine “onthuld” en met een beetje geluk vinden we dan sporen van dinosauriërs en versteende golfribbels. De golfribbels tonen
ons dat dinosauriërs door ondiep water zijn gelopen en zo hun machtige voetafdrukken hebben achtergelaten in de modder.

Het Dino-Park Münchehagen neemt deel aan het samenwerkingsproject met o.a. wetenschappers uit Groot-Brittannië en Portugal. Wat wordt er onderzocht − kort uitgelegd?


Wij staan niet alleen om versteende sporen bekend. Onze andere “baby uit de oertijd” is de kleine langhalzige Europasaurus die we in 1999 in ons preparatielaboratorium hebben blootgelegd. De kleine eilandbewoner bracht ons veel internationale erkenning en zo ontstonden wetenschappelijke coöperaties die ondertussen ook gezamenlijke reizende tentoonstellingen omvatten.

Het dinopark is Duitslands grootste wetenschappelijke belevings- en themapark. Zou je kunnen zeggen dat het algemeen bekend is?


Natuurlijk. Ik zou het als volgt formuleren: Münchehagen is de dinosauriërhoofdstad van Duitsland. We hebben voor heel wat populariteit voor dinosauriërs gezorgd en zetten ons in om de bekendheid van ons museum nog verder te vergroten.

Het is bijna onvoorstelbaar dat jullie 230 levensechte reconstructies van dinosauriërs hebben.


En we tellen elke ochtend na of ze er aan het begin van de werkdag nog allemaal zijn! De soortenrijkdom in het dinopark is enorm en ook het aantal is uniek.

Het grootste model is de seismosaurus met een hoogte van 9 m en een lengte van 45 m. Het is het grootste model ter wereld dat tot stand is gekomen onder wetenschappelijk advies. Fascineert dit model de bezoekers het meest − of is dat iets anders?


De seismo − “de aardbevingshagedis” − is ook best cool. Persoonlijk denk ik echter dat het altijd weer de grote roofsauriërs zijn zoals de T.rex, spinosaurus of de “klassiekers” zoals de stegosaurus, allosaurus, triceratops en brachiosaurus die de kinderen het meest interesseren en bij volwassenen mooie jeugdherinneringen opwekken.

“Giganten der Eiszeit” (Reuzen uit de ijstijd) is de naam van de nieuwe speciale tentoonstelling. Kun je vertellen wat bezoekers daar kunnen verwachten?


We zijn er trots op dat we in onze nieuwe tentoonstelling meer dan 200 originele fossielen uit Nedersaksen en andere spectaculaire ontdekkingen van prehistorische dieren kunnen presenteren. Het grote extraatje bij de tentoonstelling is de “Kolos uit Schöningen”: deze gigantische olifant uit Nedersaksen was de grootste in de geschiedenis van de aarde. Het dier is gereconstrueerd aan de hand van fossiele olifantenbotten van de beroemde vindplaats Schöninger Speere.

En tot slot: wat is zo bijzonder aan een dag in het dinopark? En hoe kunnen kleine onderzoekers zich op zo’n avontuur voorbereiden?


Als je de voorpret van de kinderen al bij de ingang hoort. De stralende ogen van de jonge ontdekkers als ze onze tyrannosaurus rex voor het hoofdgebouw voor het eerst zien. De kinderen zijn zelf al voorbereid! Het is verbazingwekkend hoeveel dinokennis onze kleine bezoekers zich al eigen hebben gemaakt voor hun avontuur “dinopark”. Als ze hier dan aankomen, spuien ze al deze kennis en dat is geweldig! Ik heb al enkele T.rex-toeren en rondleidingen gegeven aan kleine dinosauriërexperts die het heel
leuk vonden om hun dinokennis te delen met anderen. De passie voor deze reuzen uit de oertijd verbindt mensen al generaties lang en dat is enorm fascinerend.

Status: juni 2020