Het zuidpunt vanNedersaksen ligt ingebed tussen de Harz, de Solling, de Leine en de Weser. Naast figuren uit sprookjes en sagen en de mooie vakwerkstadjes, valt hier ook op culinair gebied van alles te ontdekken: van traditionele gerechten zoals boerenkool en ‘Peker’, over bier en zout, naar concepten van nu. Wat is typisch voor de regio en welke bijzondere gerechten en dranken worden hier geserveerd? Volg mij op een culinaire roadtrip door het zuiden van Nedersaksen.
Het weekend in Zuid-Nedersaksen start in Göttingen. De universiteitsstad met zijn ‘Ganzenliesje’ is de bekendste stad van de regio. Wat veel mensen niet weten: vlak bij de binnenstad bevindt zich de enige nog bestaande panzoutfabriek van Europa. Hier wordt net als honderdvijftig jaar geleden traditioneel zout geproduceerd. Dit wordt gewonnen als geconcentreerde pekel uit een diepte van 450 meter. Tijdens een rondleiding wordt gedemonstreerd hoe hier zout van wordt gemaakt. Het Luisenhaller zout is een populair souvenir en ook ik neem het mee in mijn boodschappenmandje. Mijn tip: bij Saline Luisenhall hoort ook een badhuis waar je heerlijk kunt ontspannen in het natuurzoutbad.
Maar voor ik verderga, proef ik nog een andere specialiteit uit Göttingen. Cron & Lanz behoort met zijn bijna 150 jaar tot de traditionele patisserieën van Zuid-Nedersaksen en is behalve om de prachtige taarten en bonbons bekend om zijn ‘Baumkuchen’-cake. Ik geniet bij een kopje thee van de gevulde ‘Baumkuchen’-cake naar eigen traditioneel recept en neem natuurlijk ook nog een doos mee voor thuis.
Het plaatsje Nörten-Hardenberg ligt op slechts tien minuten rijden van Göttingen en kent ook verschillende tradities. Midden in het centrum staat de 1000 jaar oude burchtruïne, die al sinds het einde van de 13e eeuw in het bezit is van de familie von Hardenberg. Tot ver buiten het kleine plaatsje bekend en een van de specialiteiten van Zuid-Nedersaksen is de brandewijn ‘Hardenberg Korn mit dem Keilerkopf’. De in 1700 opgerichte stokerij is in de afgelopen jaren uitgebreid met de moderne Hardenberg Distillery. Naast de traditionele brandewijn wordt hier tegenwoordig ook whiskey en gin geproduceerd. Tijdens een rondleiding krijg ik een inkijkje achter de coulissen van de productie, ik loop langs oude eiken vaten en nieuwe koperen distilleerketels en zou bij een proeverij de verschillende specialiteiten zelfs kunnen uitproberen.
Omdat ik hierna nog verder moet, sla ik het proeven over. In plaats daarvan maak ik nog een wandeling door het landgoed van de graaf van Hardenberg (‘Gräflicher Landsitz’) en door het herfstige slotpark. Wie wel zelf wil proeven en na al dit promillage niet verder wil rijden: het Hardenberg Burghotel is een vijfsterrenhotel voor een overnachting in een historische ambiance.
Historisch valt er ook in Einbeck van alles te ontdekken. Deze stad staat bekend om zijn perfect bewaard gebleven vakwerk en daarom maak ik om te beginnen een kleine stadswandeling. Mijn bestemming ligt namelijk midden in het historische centrum: het Einbecker Brauhaus. Tijdens een rondleiding in de brouwerij zijn hier de oude gewelven te zien. In het Brauhaus maak ik kennis met het brouw-, filter- en tot slot het afvulproces. Hier wordt het Einbecker Bier gebotteld. De stad is bekend vanwege zijn bockbier en dat kan natuurlijk overal in de stad worden geproefd. Ik doe dat in het Brodhaus op de markt. In het oudste restaurant van Nedersaksen worden bij de bierproeverij vijf vers getapte soorten biertjes op tafel gezet. Aansluitend loop ik over het bierpad door de binnenstad en kom ik nog het een en ander te weten over Einbeck en zijn bier. Overigens: ook Till Eulenspiegel (Tijl Uilenspiegel) heeft als bierbrouwer gewerkt. De bron op de markt herinnert aan zijn verhalen.
Einbeck staat niet alleen bekend om zijn bier, maar ook om de mosterd. De ‘Einbecker Senfmühle’ (Mosterdmolen) ligt ook in de historische binnenstad. Sinds 2010 is de molen aangesloten op de productie in het vermaalproces, waarmee al vanaf 1923 tot in de jaren vijftig in Einbeck mosterd werd geproduceerd. Ik proef de verschillende soorten en zet een glas bockbiermosterd in mijn boodschappenmandje.
De volgende stop is het kleine plaatsje Boffzen in het district Holzminden, dat vlak voor Höxter direct aan de Weser en de grens met Nordrhein-Westfalen ligt. Al 25 jaar produceert de familie Baensch hier in haar oliemolen Solling biologische spijsolie en delicatessen. Ik snuffel rond in de molenwinkel en zet een flesje daslook-kruidenolie in mijn boodschappenmandje. Zowel de daslook als de raapzaadolie zijn afkomstig van biologische bedrijven uit het Weserbergland. Daarom draagt het ook het kwaliteitszegel ‘Echt!’ van de Solling-Vogler-regio, dat wordt toegekend aan traditionele en typisch regionale producten. De producten van de oliemolen Solling zijn bovendien al meerdere keren onderscheiden met de titel van culinaire ambassadeurs van Nedersaksen.
De volgende stop op mijn culinaire roadtrip door Zuid-Nedersaksen is Bodenfelde. In de bossen rondom dit plaatsje aan de Weser wordt sinds 2000 een bijzonder project uitgevoerd, één van de grootste in zijn soort in Duitsland. Destijds werden hier in het Naturpark Solling-Vogler Heckrunderen en Exmoor-pony’s uitgezet om hen net als in vroegere eeuwen het eikenbos te laten onderhouden. Heckrunderen zijn teruggefokte rundersoorten van de in de 17 eeuw uitgestorven oerossen en leven hier nu in het Hutewald, een gebied van ruim 200 hectare. Bezoekers kunnen over verschillende paden door het meer dan 250 jaar oude bos wandelen en als het meezit een van de circa 60 dieren spotten.
Het vlees, dat door de teelt in het Hutewald en op de kruidenrijke weilanden bijzonder goed smaakt, kan van september t/m november worden geproefd tijdens de ossenweken. Dan hebben verschillende hotels en slagerijen in de regio deze zeldzame Nedersaksische rundvleesspecialiteit op de kaart staan. Ik koop bij de biologische slager Schafft in Bodenfelde salami en ham van oeros om dit eens uit te proberen.
De laatste stop op mijn culinaire roadtrip door Zuid-Nedersaksen is het Sollingstadje Uslar. De culinaire specialiteit van dit plaatsje is ‘Peker’, een eenvoudig gerecht met gebakken aardappelen, rauw gemalen biefstuk en uien. Dit oorspronkelijke armeluiseten is tegenwoordig aanleiding voor de Pekermarkt in de historische binnenstad, die elk jaar in september wordt gehouden. Dan kan dit regionale gerecht bij verschillende kraampjes worden geproefd.
Ik ben een beetje laat voor het ‘Pekeressen’ en kies daarom voor een andere klassieke Nedersaksische specialiteit. Boerenkool staat in het najaar en in de winter overal in het noorden op het menu. Hier in de Solling wordt het niet zoals in de rest van Nedersaksen geserveerd met ‘Pinkel’ of casseler rib, maar traditioneel met ‘Bregenwurst’. Ik geniet van dit voedzame wintereten en sluit hiermee mijn culinaire roadtrip door Zuid-Nedersaksen af.
Op haar reisblog My Happy Places neemt Britta lezers mee naar haar favoriete plaatsen over de gehele wereld. Een korte vakantie, stedentrip, roadtrip of mini-uitstapje vanuit huis – de verhalen op My Happy Places zijn niet alleen inspirerend maar bieden ook diverse ideeën en tips voor uw volgende eigen vakantie.
